Gdyby prześledzić światową produkcję motocykli i motorowerów lat 50-tych ubiegłego wieku to okazałoby się, że Polska nie wypadłaby wcale tak blado na arenie międzynarodowej. Wszystko za sprawą Zjednoczonych Zakładów Rowerowych "Romet" w Bydgoszczy. Produkty tych zakładów były tak popularne, że praktycznie każdy kto stawiał swoje pierwsze kroki na jednośladach 15 czy 20 lat temu musiał dosiadać jednego z modeli ze stajni Rometa. Pomimo swojej prostoty konstrukcje te okazały się na tyle sprawdzone, że wiele modeli cieszy się niegasnącą popularnością do dnia dzisiejszego, a widok komarka czy motorynki na ulicach miast nikogo specjalnie nie szokuje. Najwyższa pora więc, aby poznać losy Zjednoczonych Zakładów Rowerowych "Romet" - historii polskich motorowerzystów.

A wszystko zaczęło się...
Historia produkcji motorowerów przez ZZR Romet sięga końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku. To wówczas zrodził się plan, abyrozszerzyćprodukcję o motorowery.

Komar:
Silnik: dwusuwowy chłodzony powietrzem
Moc maksymalna: 1,4 KM przy 4000 obr./min.
skrzynia biegów: 2-biegowa
Masa motoroweru: 45kg
Spalanie: 1,8 do 2,0 l/100km
Prędkość: około 55 km/h


Był to pomysł nie tylko podyktowany potrzebami rynku, ale również pozycją międzynarodową. Ówczesny ustrój nie pozwalał, aby Polska Ludowa pozostała w tyle za kapitalistycznymi Niemcami czy Francją, które produkowały już własne motorowery. Specjaliści  z  Rometa przystąpili  do projektowania pierwszego motoroweru głównie w oparciu o własne koncepcje. Pierwsze testowe modele, składane ręcznie z uwagi na brak zautomatyzowanej linii jak również specjalistycznego działu testowego sprawdzano w warunkach ruchu ulicznego. Konstrukcja pierwszego motoroweru opierała się o ramę z rur stalowych spawanych, ze sztywnym zawieszeniem koła tylnego.  W  produkcji  kooperowało  wiele  zewnętrznych  firm: rama,  widelec,  błotniki i obręcze były robione w Romecie , łańcuchy i oświetlenie w Poznaniu a silnik SM02 to autorskie dzieło Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego Psie Pole koło Wrocławia. Jak na ówczesne warunki silnik rozwijał magiczną moc 1, 4 KM i posiadał dwubiegową skrzynię i biegów, a rozruch za pomocą korb i pedałów.

Owadzi świat...
Pierwszy motorower dla mas został oznaczony kryptonimem MR 230 KOMAR. Tanią konstrukcję oparto praktycznie na konstrukcji prototypowej.

Motorynka Pony
Silnik: dwusuwowy chłodzony powietrzem
Moc maksymalna: 1,7 KM przy 4800 obr./min.
skrzynia biegów: 2-biegowa
Masa motoroweru: 40kg
Spalanie: 2,2 l/100km
Prędkość: około 50 km/h


Tylko w 1961 roku sprzedano blisko 4.000 sztuk tego modelu - co w ówczesnych warunkach stanowiło przeszło 30% udział we wszystkich motorowerach dostępnych na rynku. Konstruktorzy nie zachwycili się sukcesem i od razu doskonalili swoje dzieło. Wprowadzono drobne poprawki w zawieszeniu, jak również dodano na wyposażeniu standardowym charakterystyczną torbę narzędziową. Wkrótce przyszedł czas  na wymianę silnika na bardziej  dopracowaną konstrukcję - S 38 o mocy 1,4 KM z dwubiegowy z rozruchem pedałowym, którego produkcję uruchomiły Zakłady Metalowe DEZAMET w Nowej Dębie. Komarem jeździli wszyscy: listonosze, urzędnicy, młodzież,  dorośli,  klasa robotnicza.  Motorowery  były  dostępne tylko  w  sklepach GS i WPHW. Zainteresowanie było tak wielkie, że wkrótce Romet otworzył dodatkową fabrykę, a konstruktorzy intensywnie pracowali nad kolejnymi modelami. Szczytowy poziom produkcji tego motoroweru przypadł na koniec lat 60-tych XX wieku. W 1968 roku produkcja Rometa stanowiła już 98% całego rynku jednośladów na krajowym rynku.

Poszerzanie oferty:
Sukces rynkowy Komara oraz modernizacja fabryki pozwoliły na poszerzenie oferty Rometa.  W  1976  roku wprowadzono  do sprzedaży motorower wyposażony w  silnik o niezwykłej mocy jak na ówczesne czasy - Ogar 200.

Ogar:
Silnik: dwusuwowy chłodzony powietrzem
Moc maksymalna 2KM przy 4500 obr/min
Skrzynia biegów: 3-biegowa
Masa motoroweru: 60kg
Spalanie: 2,5 do 3,5 l/100km
Prędkość: około 60km / h


3-biegowy silnik Dezamet rozwijał równe 2KM, co przy 17-calowych kołach pozwalało na sprawne poruszanie się w każdych warunkach. W 1980 roku wprowadzono kolejny model motoroweru - Kadet 780, wyposażony w silnik Dezamet oraz Kadet 110 Automatic - z silnikiem Jawa. Najmocniejszy w ofercie - Romet 50T rozwijał 2,5 KM mocy, co pozwalało rozpędzić go do blisko 65 km/h. Ostatni model - Chart 210, produkowany od 1988 roku nawiązywał do współczesnych trendów i odbiegał stylistycznie jak i technologicznie od dotychczasowej produkcji Rometa. Z nowości należy wymienić seryjnie montowane kierunkowskazy, światło stop, hydrauliczne amortyzatory i dwuosobowe siodło kanapowe.

Ekspansja na rynki światowe:
Sukcesy na rynku krajowym zaowocowały również eksportem polskiego motoroweru na   inne   rynki.   Tylko   w   1966   roku   na   eksport   trafiło   przeszło   13.000   sztuk, a w szczytowym momencie eksport przekraczał 20.000 sztuk rocznie. Eksportem objęto rynki Szwecji, Niemiec, Irlandii - a nawet egzotycznej Nigerii i Turcji. Szacuje się, że na zagraniczne rynki trafiło aż 145.000 sztuk polskich motorowerów. Prestiż Rometa na rynkach światowych wzrósł na tyle mocno, że w 1980 roku rozpoczęto rozmowy na temat produkcji nowego modelu w kooperacji z włoskim lub japońskim potentatem rynku motocyklowego.

Zmierzch świetności dawnego Rometa:
Kryzys przyszedł z początkiem 1990 roku. Wówczas to na polski rynek masowo zaczęto importować czeskie i niemieckie motorowery. Jawa i Simson - porównywalne cenowo zdecydowanie  przewyższały  krajowy  produkt pod  względem osiągów, jakości i walorów estetycznych. Próba ratowania pozycji przez wprowadzenie do sprzedaży nowoczesnego Charta okazały się spóźnione. Romet nie był przygotowany do działania w warunkach wolnego rynku i konkurencji,. Jako monopolista w produkcji rowerów i motorowerów w Polsce nie potrafił się w odpowiednim czasie przygotować do walki o klienta w nowych warunkach.

Romet Reaktywacja - Romet Motors
Romet niczym filmowy Matrix powrócił do życia w 2006 roku. Rometowski Pegaz zabłysnął  ponownie  za  sprawą  Romet   Motors  Firmy  ARKUS & ROMET GROUP Sp. z o.o., producenta rowerów i skuterów , który przejął nie tylko markę, ale również dawną tradycję. W odmienionej postaci, z nowoczesnymi skuterami znów stara się walczyć o dawną pozycję na rynku. Wkrótce opowiemy Wam więcej o nowoczesnej tradycji nowego Rometa.
/ źródło: www.skutery.net/

Na podstawie opracowania Klaudiusza Kocińskiego,
głównego konstruktora motorowerów ZZR Romet w Bydgoszczy.